Shmangia e konfliktit të interesave mes anëtarëve të Këshillit të lartë të Drejtësisë dhe promovimit të anëtarëve të këtij institucioni në sistemin e drejtësisë duke shfrytëzuar të qenit anëtarë në këtë Këshill, janë dy çështjet që synohet të shmangë p/ligji i ri mbi organizimin dhe funksionimin e KLDa Ministria e Drejtësië ka përfunduar hartimin e p/ligjit ndërsa e ka përcjellë për mendim draftin pranë nstitucioneve ndërkombëtare, gjykatave sipa Rretheve Gjyqësore, Gjykatës Kushtetuese, asaj të Lartë, Krimeve të Rënda, KLD, Prokurorisë së Përgjithshme dhe Konferencës Kombëtare Gjyqësorea
Në relacionin që shoqëron p/ligjin vlerësohet sereformimi i sistemit gjyqësor është një nga prioritet kyçe të Ministrisë së Drejtësisë, veçanërisht në drejtim të konsolidimit të parimeve bazë të shtetit të së drejtësa Këshilli i Lartë i Drejtësisë është organ kushtetues, me rol thelbësor në mirëfunksionimin e sistemit gjyqësora Nëpërmjet ushtrimit të kompetencave të tij ligjore, KLD monitoron veprimtarinë gjyqësore, jo vetëm nëpërmjet procesit të inspektimit, por veçanërisht nëpërmjet vlerësimit profesional të gjyqtarëve, duke kontribuar në rritjen e integritetit, përgjegjshmërisë dhe llogaridhënies së pushtetit gjyqësora Për këtë arsye, ky projektligj i kushton një vëmendje të veçantë problematikave që shoqërojnë veprimtarinë e KLD, si dhe nevojave për reformimin e legjislacionit që rregullon organizimin dhe funksionimin e këtij organi kushtetues, në funksion të rritjes së transparencës dhe përshtatjes së saj me eksperiencat me të mira europianea
Objektivat që synohen të arrihen
Veprimtaria e KLD-së është e lidhur ngushtësisht me veprimtarinë e gjykatave të shkallëve të para dhe të apeleve dhe për rrjedhojë, problemet me të cilat përballen, ato i kanë të përbashkëta ose të ngjashmea Disa çështje me të cilat ndeshet aktualisht Këshilli i Lartë i Drejtësisë, gjatë ushtrimit të kompetencave të tij dhe të cilat kërkojnë zgjidhje, mund të përmblidhen si më poshtë:
- Transferimi apo ngritja në detyrë të anëtarëve të KLD-së, të zgjedhur nga KGJK-ja, gjatë ushtrimit të detyrës, duke shrytëzuar mandatin për t’u promovuar;
- Shmangia e konfliktit të interesit mes anëtarëve të KLD-së;
- Mungesa e parashikimit në ligj për vlerësimin profesional dhe etik të Kryeinspektorit dhe inspektorëve të KLD-së;
- Mungesa e përputhshmërisë së ligjit aktual me ndryshimet e fundit kushtetuese dhe Kodit të Procedurës Penale mbi imunitetin e gjyqtarëve, i cili shpesh bëhet pengesë për hetim të shpejtë dhe më efiçent të veprimeve korruptive nga ana e gjyqtarëve;
- Mungesa e disa elementëve të procesverbalit të mbledhjes së KLD-sëa
Përmbajtja e projektligjit
Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nra 8811, datë 17a5a2001, ‘Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë’, i ndryshuar” përmban 9 nenea
Nëpërmjet nenit 1, të projektligjit propozohet shtimi i pikës 1a1, pas pikës 1 të nenit 6, të ligjit nra 8811, datë 18a05a2001, “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, i ndryshuar, propozim i cili, vjen si nevojë e frenimit të fenomenit të promovimit të vetvetes nga ana e anëtarëve të KLD-së, të zgjedhur nga KGJK-ja, gjatë ushtrimit të mandatit të tyrea Pika 1 e nenit 6 të ligji, parashikon se anëtarët e zgjedhur qëndrojnë në detyrë për një periudhë 5-vjeçare, pa të drejtë rizgjedhjeje të menjëhershmea Ndërkohë, në praktikë vihet re tendenca e anëtarëve të KLD-së, për të dhënë dorëheqjen përpara mbarimit të mandatit, duke u promovuar në sistemin gjyqësor, në sajë të shfrytëzimit të lidhjeve të krijuara me njëri-tjetrina Për shmangien e këtij fenomeni abuziv, në pikën 1a1 është parashikuar se nëse anëtari i zgjedhur nga KGJK-ja jep dorëheqjen përpara mbarimit të afatit 5- vjeçar, ai nuk mund të transferohet apo të ngrihet në detyrë deri në përfundim të periudhës së parashikuar në paragrafin 1, të nenit 6, të ligjita
Në nenin 2, të projektligjit parashikohet shtimi i shkronjave “f” dhe “g”, pas shkronjës “ë”, të pikës 1, të nenit 7, “Mbarimi i mandatit”a Konkretisht, këto dispozita parshikojnë: Anëtarët e zgjedhur nga Kuvendi, shkarkohen për shkelje të Kushtetutës dhe të ligjita Anëtarët e zgjedhur nga Konferenca Gjyqësore Kombëtare, shkarkohen për shkelje të Kushtetutës dhe të ligjita” Ky parashikim bëhet me synim shprehjen në mënyrë eksplicite se shkelja e Kushtetutës dhe ligjit gjatë ushtrimit të detyrës nga ana e anëtarëve të KLD-së, të zgjedhur nga Kuvendi apo nga KGJK-ja, përbën shkak për mbarimin e mandatit të tyre, duke shmangur kështu shkeljet abuzivea
Në nenin 3, të projektligjit, parashikohet shfuqizimi i pikës 2, të nenit 10, të ligjit, e cila aktualisht parashikon se kur Këshilli i Lartë i Drejtësisë çmon se zgjedhja dhe qëndrimi në detyrë i anëtarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë nuk janë në përputhje me ligjin, me vendim të arsyetuar pezullon ushtrimin e mandatit dhe i kërkon, sipas rastit, Konferencës Gjyqësore Kombëtare ose Kuvendit zhvillimin e zgjedhjeve të rejaa
Neni 4, i projektligjit parashikon një përmirësim të përmbajtjes së nenit 14, të ligjit aktual “Inspektorati i Këshillit të Lartë të Drejtësisë”, nëpërmjet shtimit të dy paragrafëve, me përmbajtje si më poshtë:
“6a Për Kryeinspektorin dhe inspektorët, çdo 2 vjet, kryhet vlerësimi profesional dhe etik, sipas kritereve e procedurave të përcaktuara nga Këshilli i Lartë i Drejtësisëa
7a Brenda tremujorit të parë të çdo viti, Inspektorati, nëpërmjet Kryeinspektorit, i paraqet Këshillit të Lartë të Drejtësisë një raport mbi veprimtarinë e tij në vitin paraardhës, në të cilin duhet të gjejnë pasqyrim problematikat e trajtuara dhe rezultatet e punësa Raporti i përgatitur nga Inspektorati paraqitet nga Zëvendëskryetari për diskutim në mbledhjen më të afërt të Këshillit të Lartë të Drejtësisëa” Duke mbajtur në konsideratë detyrat e rëndësishme të ngarkuara nga ligji Inspektoratit të Lartë të Drejtësisë, sidomos në lidhje me performancën e gjyqtarëve, ku vlerësimi bazohet kryesisht në veprimtarinë që kryejnë inspektorët e KLD-së, është e domosdoshme që për këta të fundit, të kryhet vlerësimi profesional dhe etik sipas kritereve dhe procedurave të përcaktuara nga KLD-jaa Gjithashtu, në funksion të sa më sipër, është parashikuar paraqitja e një raportimi vjetor, para KLD-së, mbi veprimtarinë e tij të vitit paraardhës, në të cilin duhet të gjejnë pasqyrim problematikat e trajtuara dhe rezultatet e punës së inspektoriatita Ky parashikim është bërë me qëllim, rritjen e performancës dhe efikasitetit të veprimtarisë së Inspektoriatit si dhe kontrollin e rezultateve të punës së tyrea
Në nenin 5, të projektligjit parashikohet se në rastet kur një gjyqtar ndalohet ose arrestohet në kryerje e sipër të një krimi ose menjëherë pas kryerjes së tij, Këshilli i Lartë i Drejtësisë mblidhet brenda 24 orëve dhe vendos për kërkesën e paraqitur nga prokuroria Kur Këshilli i Lartë i Drejtësisë pranon kërkesën e paraqitur nga prokurori, vendos pezullimin e gjyqtarit nga detyra deri në përfundimin e procedimit penala Ndryshimet propozohen me qëllim përputhshmërinë e ligjit aktual me ndryshimet e fundit kushtetuese dhe Kodit të Procedurës Penale mbi imunitetin e gjyqtarëve, i cili shpesh bëhet pengesë për hetim të shpejtë dhe më efiçient të veprimeve korruptive nga ana e gjyqtarëvea
Nënenin 6, të projektligjit parashikohet se, në qoftë se Këshilli i Lartë i Drejtësisë rrëzon masën disiplinore të propozuar nga Ministri, ky i fundit mund të propozojë një masë disiplinore me të lehtëa Në qoftë se Këshilli i Lartë i Drejtësisë rrëzon edhe propozimin e dytë për masë disiplinore më të lehtë, shqyrtimi i procedimit disiplinor mbyllet dhe vendimi i njoftohet gjyqtarit të proceduar disiplinarishta Parashikimi i mësipërm, aktualisht ekziston në Rregulloren për procedimin disiplinor të gjyqtarëve, të miratuar me Vendimin nra 137, datë 21a02a2003 të KLD-së, i ndryshuara Është parë e arsyeshme që ky parashikim të sanksionohet në ligja
Në nenin 7, të projektligjit, parashikohet mënyra e mbajtjes së procesverbalit, të mbledhjeve të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, elementët dhe miratimi i tija Ky ndryshim, vjen si rrjedhojë e përshtatjes së dizpozitës ekzistuese me ligjin nra8480, datë 27a05a1999, “Për funksionimin e organeve kolegjiale të administratës shtetërore dhe enteve publike”a
Në nenin 8, të projektligjit parashikohet se shqyrtimi i procedimit disiplinor bëhet brenda një muaji nga data e depozitimit të dokumentacionit përkatës nga Ministri i Drejtësisë, pranë Këshillit të Lartë të Drejtësisëa Ky ndryshim propozohet me qëllim, shmangien e zvarritjes dhe shqyrtimin e procedimit disiplinor brenda një afati të përcaktuara
Neni 9 parashikon hyrjen në fuqi të projektligjita
Source: Tema – Aktualitet