“Valltarë shqiptarë mendojnë t’i aktivizojnë në drejtime të tjera energjitë e tyre, në mënyrë që fëmijtë të mos kuptojnë gjë nga hidhërimet dhe zhgenjimet e jetësa Të mos kuptojnë asgjë para se të vijë koha”- Nikos Engonopoulos, nga përmbledhja poetike “Mos i fol shoferit”, 1938
Po i përcjell lexuesit një përvojë që krijova javët e fundit, (që po udhëtoj në gjithë Greqinë si kandidat në listën e SYRIZA-s në zgjedhjet për Parlamentin Europian) në lidhje me një fenome të rëndësishm social në Greqia E kam fjalën për kthimin në atdhe të një mase të konsiderueshme emigrantësh shqiptarëa
I vetmi grup emigrantësh që kriza e ka goditur më rëndë nga sa vetë grekët, janë shqiptarëta Sigurisht, shqiptarët janë të mësuar me vështirësitë – gjithmonë në krahasim me grekëta Rezistojnë më shumë, si gjithë emigrantët, sepse janë më të nikoqirepsur, por nga ana tjetër po vuajnë shumëfisha
Kjo shpjegohet për dy arsye: E para dhe më specifike ka të bëjë me atë që një masë e konsiderueshme emigrantësh shqiptarë – krahasimisht më e madhe se sa në grupet e tjera të emigrantëve-, tradicionalisht u punësua në sektorin e ndërtimit, që sot po jep shpirta
Arsyeja e dytë është e përgjithshme dhe paraqet interes më të madh: nga gjithë grupet e emigrantëve, shqiptarët paraqitën që në fillim performancë më pozitive integrimi në shoqërinë greke, sa në nivel klasor, aq edhe kulturor – gjuhësora Dhe kjo është që tani po u kushton më shumëa
Rezultati është që, grupi që si i tillë realizoi hapat më impresionues të ngjitjes në hierarkinë e skemës sociale greke, është dhe më i ekspozuari ndaj papunësisë dhe krizësa Tashmë, sa brezi i parë i emigrantëve të mirëfilltë, aq edhe brezi i dytë, i fëmijve që u lindën këtu, filluan të ta ngrenë lart shkallën e synimeve, sigurisht, shumë më lart nga sa kur erdhën së pari në Greqia Kriza, që në thelb e masakron shtresën e mesme në përgjithësi, po bën të njëjtën gjë edhe me një pjesë të madhe të emigrantëve shqiptarë: me ata që me njerën apo tjetrën mënyrë u ngjitën më lart se të tjerëta Ky ishte edhe akti më kritik në pikëpamje cilësore, që i shpuri në një ecuri marramendëse integrimi në shoqërinë greke, por në të njëjtën kohë edhe ajo çka e shpuri këtë grup të popullatës në ekspozimin më të madh (krahasimisht) ndaj izolimit dhe rikthimit te varfëria, që kujtonte se e kishte lënë mbrapa krahëvea
Këto kushte të reja të jetesës e përmbysën në mënyrë drastike programin e jetës të një numri të konsiderueshëm familjesh shqiptare që kanë emigruar në Greqia Nga të dhënatë e ministrisë së brendshme rezulton se papunësia e shqiptarëve në Greqi arrin tashmë në 40%, fakt që e bën jashtëzakonisht të vështirë qëndrimin e tyre në Greqi, qoftë në qendrat urbane, qoftë në ato ruralea Fqinjësia gjeografike dhe mundësia e një qëndrimi tranzicional në njerin apo tjetrin shtet, me punësim sezonal, kanë çuar në krijimin e një rryme të madhe riatdhesimi të shqiptarëvea Njera pas tjetrës, familje shqiptare po lënë Greqinë, dhe kthehen në fshatrat e tyre ku po jetojnë tashmëa Distanca është thuajse e barabartë me fshatrat grekë, ku përherë e më shumë po kthehen edhe banorë të Athinësa
Ndërkaq, riatdhesimi i familjeve shqiptare ka, përveç rrjedhoja ekonomike, edhe rrjedhoja shumë të rëndësishme demografike dhe sociale për Greqinëa Siç dihet, një pjesë e konsiderueshme e emigracionit shqiptar, me qëndrimin, qoftë në zona të braktisura rurale greke, qoftë në zona urbane që po degradonin, kontribuoi në mënyrë të rëndësishme në ripërtëritjen njerëzore të këtyre zonave, në funksionimin e shkollave, kafeneve, dyqaneve, e kështu me radhëa
Këto tashmë ndodhen në rëniea Një pjesë nga më e integruara e emigrantëve shqiptarë në Greqi po ikëna Dhe po paguan shumë shtrenjtë çmimin e integrimit në Greqi dhe të afërsisë me atdheuna Prindër shqiptarë po ikin, duke u ndjerë emigrantë për së dyti, kësaj here në atdheun e tyre, ndërsa fëmijtë që u rritën këtu po e përjetojnë ikjen si një tmerr absoluta Për këta fëmijë, Shqipëri nuk do të thotë dhe shumë gjëraa
Grekët po i kundrojnë apatikë shqiptarët që po ikin, ashtu siç po me apati i kundronin edhe kur ata po vinin, në fillim të viteve 1990-tëa Kështu është jetaa E padiagnostikuar… Pas disa vitesh, aty ku sheh se i huaji “u kap” në një mjedis fillimisht armiqësor fillon të mësohesh me të, ai rigjendet pa busull në një mjedis me të cilin, me gjithë vështirësitë e shumta, u ambientuaa Dhe vendasi sheh në ikjen e të huajit të ardhmen e zymtë të shtegtimit të vetë vendasita
Proletarët, po, “nuk kanë atdhe”, mirëpo fitojnë një atdhea Dhe e humbasin gjithashtua
* Dimitris Christopoulos është pedagog në Universitetin Panteion, anëtar i bordit të Unionit grek për të drejtat e njeriut, nënpresident i Federation Internationale Des Droits de L’ Homme dhe kandidat për eurodeputet me Koalicionin e të majtës Radikale (SYRIZA)a /Përgatiti Tribuna /
Source: Tema – Aktualitet